Proces projektowania nowych banknotów
NA TEJ STRONIE
W grudniu 2021 ogłosiliśmy, że w ramach prac nad nowymi banknotami planujemy stworzyć nowy projekt banknotów euro. Chcemy dopilnować, żeby pozostały one dostępnym, bezpiecznym i efektywnym środkiem płatniczym.
Dążymy również do tego, żeby banknoty były w maksymalnym stopniu zgodne z polityką zrównoważonego rozwoju i nieszkodliwe dla środowiska. W związku z tym analizujemy ich ślad środowiskowy i możliwości jego zmniejszenia przez zastosowanie nowych produktów i procesów. Te prace są także okazją, żeby banknoty stały się bardziej włączające dla wszystkich Europejczyków.
Decyzję w sprawie nowego tematu przewodniego i nowych wzorów podejmuje Rada Prezesów. Uwzględnia przy tym opinie wyrażone w badaniach przez obywateli i porady grup ekspertów. Chcemy mieć pewność, że temat przewodni i wzory banknotów będą bliskie wszystkim Europejczykom.
Dwa główne etapy procesu:
- wybór możliwych przyszłych tematów przewodnich
- faza projektowania, w tym wybór możliwych motywów i konkurs na projekt.
Główne etapy procesu projektowania nowych banknotów

Tematy przewodnie i motywy
29 listopada 2023 Rada Prezesów EBC podjęła decyzję o rozpoczęciu kolejnego etapu prac nad nowymi banknotami euro, dla których zaproponowała dwa tematy przewodnie – „Kultura europejska” oraz „Rzeki i ptaki” – a także związane z nimi motywy.
Temat przewodni „Kultura europejska”
Bogate dziedzictwo kulturowe Europy oraz jej dynamiczny sektor kultury i sektor kreatywny wzmacniają tożsamość europejską, gdyż kształtują wspólne poczucie przynależności. Kultura szerzy wspólne wartości, włączenie społeczne i dialog w Europie i na całym świecie. Łączy ludzi.
Przesłanie motywów: wspólna przestrzeń kulturowa
Temat przewodni „Kultura europejska” upamiętnia wspólne przestrzenie kultury, które przez wieki kształtowały tożsamość europejską. Motywami dla tego tematu są różne działania i miejsca związane z kulturą oraz ikoniczne europejskie postaci, które wniosły wkład w europejskie dziedzictwo kulturowe.
Strona przednia | Strona odwrotna | |
5 euro Sztuka sceniczna | Maria Callas | Muzyczny, taneczny lub teatralny występ artystów ulicznych dla przechodniów |
10 euro Muzyka | Ludwig van Beethoven | Festiwal piosenki oraz śpiewający chór dzieci i młodzieży |
20 euro Uniwersytety i szkoły | Maria Skłodowska‑Curie | Szkoła lub uniwersytet oraz nauczycielka i uczniowie. Na ławkach są zeszyty i książki |
50 euro Biblioteki | Miguel de Cervantes | Biblioteka: dorośli czytają papierowe i cyfrowe książki. Przed regałem są chłopiec i dziewczynka, którzy sięgają po książkę |
100 euro Muzea i wystawy | Leonardo da Vinci | Dorośli i dzieci podziwiają sztukę uliczną, sztukę współczesną lub inne dzieła |
200 euro Place publiczne | Bertha von Suttner | Zadrzewiony plac spotkań, na którym dorośli i dzieci m.in. rozmawiają, bawią się i spacerują |
Temat przewodni „Rzeki i ptaki”
Rzeki i ptaki nie uznają żadnych granic, a co za tym idzie – symbolizują wolność i jedność Europejczyków oraz nasz związek z przyrodą. Europa szczyci się dużą różnorodnością rzek i gatunków ptaków, które inspirują nas i przypominają nam o naszej odpowiedzialności za ochronę środowiska.
Przesłanie motywów: odporność w różnorodności
Temat przewodni „Rzeki i ptaki” obrazuje odporność i różnorodność naturalnych ekosystemów Europy przez pokazanie różnych etapów biegu rzeki i kilku gatunków ptaków oraz podkreślenie znaczenia ochrony przyrody i środowiska. Instytucje europejskie przedstawione na banknotach przypominają nam o podstawowych wartościach projektu europejskiego, do których należy także ochrona środowiska.
Strona przednia | Strona odwrotna | |
5 euro | Górskie źródło Pomurnik obok górskiego krajobrazu | Parlament Europejski |
10 euro | Wodospad | Komisja Europejska |
20 euro | Zamknięta dolina rzeczna Kolonia żołn na piaszczystej skarpie dużej zamkniętej doliny wzdłuż brzegu rzeki | Europejski Bank Centralny |
50 euro | Rzeka meandrująca Bocian biały lecący nad meandrującą rzeką w otwartej dolinie rzecznej | Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej |
100 euro | Ujście rzeki | Rada Europejska i Rada Unii Europejskiej |
200 euro | Pejzaż morski Głuptak lecący nad wielkimi falami oceanu | Europejski Trybunał Obrachunkowy |
Wzory
Ponieważ wybraliśmy już motywy dla dwóch tematów przewodnich przyszłych banknotów euro, w 2025 ogłosimy konkurs na projekt. Mogą w nim wziąć udział europejscy projektanci. Dalsze informacje o wymogach dotyczących udziału w konkursie będą publikowane w naszych oficjalnych kanałach informacyjnych. Gdy Rada Prezesów wybierze wzory, zasięgniemy opinii obywateli. Decyzja Rady Prezesów w sprawie wzorów przyszłych banknotów ma zapaść w 2026.
Po wyborze wzorów Rada Prezesów podejmie decyzję o terminie produkcji i emisji nowych banknotów euro. Po tej decyzji upłynie jeszcze kilka lat, zanim pierwsze banknoty zostaną wyprodukowane i ostatecznie trafią do naszych portfeli.
Głos Europejczyków
Od czasu rozpoczęcia prac nad nową serią banknotów dwukrotnie zasięgnęliśmy opinii Europejczyków. Zanim Rada Prezesów dokona ostatecznego wyboru, jeszcze raz zwrócimy się do obywateli, żeby wyrazili swoje preferencje co do wybranych możliwych wzorów przyszłych banknotów.
Od grudnia 2021 do marca 2022 prowadziliśmy konsultacje we wszystkich krajach strefy euro, żeby poznać opinie społeczeństwa dotyczące możliwych tematów przewodnich przyszłych banknotów euro.
Przedstawiamy pełne sprawozdanie oraz streszczenie dotyczące badania jakościowego na temat nowych tematów przewodnich banknotów euro.
W lipcu i sierpniu 2023 przeprowadziliśmy badanie internetowe mające na celu sprawdzenie, który z siedmiu wybranych tematów przewodnich podoba się Europejczykom najbardziej. W badaniu wzięło udział ponad 365 tys. osób. Równolegle zleciliśmy też niezależnej firmie badawczej przeprowadzenie podobnego międzynarodowego badania, żeby zapewnić reprezentatywność próby.
Więcej informacji o wynikach badań znajduje się w pełnym sprawozdaniu i streszczeniu.
Konsultacje z ekspertami
Od czasu rozpoczęcia procesu projektowania nowych banknotów zwróciliśmy się do dwóch niezależnych grup ekspertów o wybranie tematów przewodnich oraz – po ich wyborze – o zaproponowanie możliwych motywów dla tych tematów.
Pod koniec 2021 grupa doradcza ds. tematu przewodniego przedstawiła sześć tematów przewodnich. Następnie Rada Prezesów EBC starannie rozważyła, czy zaproponowane tematy przewodnie są bliskie Europejczykom, ich życiu i wartościom, a także postanowiła dodać siódmy temat „Kultura europejska”. Opisy siedmiu wybranych tematów przewodnich można znaleźć w komunikacie prasowym na ten temat.
Przedstawiamy pełne sprawozdanie oraz streszczenie dotyczące prac grupy doradczej ds. tematu przewodniego.
W 2024, po wyborze „Kultury europejskiej” oraz „Rzek i ptaków” jako możliwych tematów przewodnich przyszłych banknotów, powołano grupę doradczą ds. motywów – niezależny zespół ekspertów, który miał zaproponować możliwe motywy dla tych dwóch tematów.
Na początku 2025 Rada Prezesów omówiła i rozszerzyła zbiór możliwych motywów dla każdego tematu i postanowiła ogłosić konkurs na projekt z uwzględnieniem wybranych tematów przewodnich i motywów.