KONFERENCJA PRASOWA

Christine Lagarde, prezes EBC
Luis de Guindos, wiceprezes EBC

Frankfurt nad Menem, 3 lutego 2022

Dzień dobry, wspólnie z panem wiceprezesem witamy Państwa na naszej konferencji prasowej.

W strefie euro trwa ożywienie gospodarcze i dalej poprawia się sytuacja na rynku pracy, dzięki znacznemu wsparciu ze strony polityki. Jednak w pierwszym kwartale wzrost prawdopodobnie pozostanie niewielki, ponieważ aktualna fala pandemii wciąż negatywnie wpływa na aktywność gospodarczą. Niedobory materiałów, sprzętu i siły roboczej nadal hamują produkcję w niektórych sektorach. Wysokie koszty energii niekorzystnie odbijają się na dochodach i prawdopodobnie osłabią wydatki konsumpcyjne. Niemniej każda kolejna fala pandemii ma coraz mniejszy wpływ na gospodarkę, a czynniki ograniczające produkcję i spożycie powinny stopniowo ustępować, dzięki czemu gospodarka w ciągu tego roku będzie mogła znów mocno odbić.

Inflacja w ostatnich miesiącach gwałtownie wzrosła. W styczniu nadal była wyższa, niż się spodziewano. Jest to spowodowane przede wszystkim wyższymi kosztami energii, które windują ceny w wielu różnych sektorach, oraz wzrostem cen żywności. Inflacja prawdopodobnie pozostanie wysoka dłużej, niż wcześniej oczekiwano, ale w ciągu tego roku powinna się obniżać.

Rada Prezesów potwierdziła więc decyzje podjęte na posiedzeniu w sprawie polityki pieniężnej, które odbyło się w grudniu zeszłego roku; opisano to szczegółowo w komunikacie prasowym opublikowanym dziś o godz. 13.45. W związku z tym w nadchodzących kwartałach nadal będziemy stopniowo zmniejszać tempo skupu aktywów, a z końcem marca zakończymy zakupy netto w ramach nadzwyczajnego programu zakupów w czasie pandemii (PEPP). Ze względu na panującą niepewność teraz, bardziej niż kiedykolwiek, polityka pieniężna musi zachować elastyczność i otwarte możliwości. Rada Prezesów jest gotowa odpowiednio dostosowywać wszystkie swoje narzędzia, żeby sprawić, że inflacja ustabilizuje się na docelowym poziomie 2% w średnim okresie.

Powiem teraz bardziej szczegółowo, jak widzimy dalszy rozwój sytuacji gospodarczej i inflacji, po czym przejdę do naszej oceny warunków finansowych i monetarnych.

Aktywność gospodarcza

W ostatnim kwartale ubiegłego roku wzrost gospodarczy spowolnił do 0,3%. Jednak pod koniec 2021 produkcja osiągnęła poziom sprzed pandemii. W pierwszych miesiącach bieżącego roku aktywność gospodarcza i popyt prawdopodobnie pozostaną na niskim poziomie z kilku powodów. Po pierwsze, obostrzenia związane z pandemią wpływają na usługi dla ludności, zwłaszcza w zakresie turystyki, hotelarstwa i rozrywki. Mimo że wskaźniki zakażeń nadal są bardzo wysokie, wpływ pandemii na życie gospodarcze jest teraz mniej szkodliwy. Po drugie, wysokie koszty energii zmniejszają siłę nabywczą gospodarstw domowych i zyski przedsiębiorstw, co ogranicza spożycie i inwestycje. Po trzecie, niedobory sprzętu, materiałów i siły roboczej w niektórych sektorach nadal hamują produkcję towarów przemysłowych, powodują opóźnienia w budownictwie i spowalniają ożywienie w pewnych segmentach sektora usług. Widać oznaki początku ustępowania tych zatorów, jednak utrzymają się one jeszcze przez pewien czas.

Jeśli chodzi o perspektywę wychodzącą poza najbliższy okres, wzrost gospodarczy powinien w 2022 mocno odbić, pod wpływem silnego popytu wewnętrznego. Sytuacja na rynku pracy dalej się poprawia – coraz więcej ludzi ma zatrudnienie i coraz mniej jest objętych systemami ochrony miejsc pracy, więc gospodarstwa domowe powinny mieć wyższe dochody i więcej wydawać. Do tych korzystnych perspektyw przyczyniają się także ożywienie w gospodarce światowej i ciągłe wsparcie ze strony polityki fiskalnej i pieniężnej. Ukierunkowane i nastawione na poprawę wydajności środki fiskalne oraz reformy strukturalne, dostosowane do warunków w różnych krajach strefy euro, nadal mają kluczowe znaczenie dla skutecznego uzupełnienia polityki pieniężnej.

Inflacja

Inflacja wzrosła z 5,0% w grudniu 2021 do 5,1% w styczniu 2022. W krótkim okresie prawdopodobnie pozostanie wysoka. Wysoki poziom inflacji nadal wynika przede wszystkim z cen energii. W styczniu ich bezpośredni wpływ odpowiadał za ponad połowę inflacji ogółem. Koszty energii powodują także wzrost cen w wielu różnych sektorach. Zwiększyły się też ceny żywności, co było spowodowane czynnikami sezonowymi, podwyższonymi kosztami transportu i wyższymi cenami nawozów. Ponadto wzrost cen ma coraz większy zasięg – ceny wielu towarów i usług znacznie się zwiększyły. W ostatnich miesiącach większość wskaźników inflacji bazowej się podwyższyła, choć trwałość ich wzrostu pozostaje niepewna ze względu na wpływ przejściowych czynników związanych z pandemią. Wskaźniki rynkowe wskazują na osłabienie dynamiki cen energii w ciągu 2022. Ponadto presja cenowa wynikająca z zatorów podażowych na świecie powinna ustępować.

Sytuacja na rynku pracy nadal się poprawia, ale dynamika płac pozostaje ogólnie niska. Do jej zwiększenia powinno z czasem przyczynić się odzyskanie przez gospodarkę pełnej mocy. Od naszego ostatniego posiedzenia poświęconego polityce pieniężnej rynkowe wskaźniki długookresowych oczekiwań inflacyjnych pozostały zasadniczo stabilne i utrzymywały się na poziomie nieznacznie poniżej 2%. Najnowsze wskaźniki ankietowe wynoszą ok. 2%. Te czynniki będą także dalej wpływać na inflację bazową i pomogą doprowadzić do trwałego ustabilizowania się inflacji ogółem na docelowym poziomie 2%.

Ocena ryzyka

Nadal uważamy, że w średnim okresie pro- i antywzrostowe czynniki ryzyka dla perspektyw gospodarczych ogólnie się równoważą. Wyniki gospodarcze mogą przewyższyć oczekiwania, jeśli gospodarstwa domowe poczują się pewniej i będą oszczędzać mniej, niż przewidywano. Z drugiej strony, niepewność związana z pandemią nieco osłabła, ale zwiększyły się napięcia geopolityczne. Ponadto ciągle wysokie koszty energii mogą hamować spożycie i inwestycje mocniej, niż oczekiwano. Kolejnym czynnikiem ryzyka dla perspektyw wzrostu i inflacji jest tempo ustępowania zatorów podażowych. W porównaniu z naszymi oczekiwaniami z grudnia wśród czynników ryzyka dla perspektyw inflacji, zwłaszcza w krótkim okresie, przeważają czynniki wzrostowe. Jeśli presja cenowa przełoży się na wyższe od przewidywanych podwyżki płac lub jeśli gospodarka szybciej odzyska pełną moc, inflacja może być wyższa.

Warunki finansowe i monetarne

Od czasu naszego grudniowego posiedzenia rynkowe stopy procentowe wzrosły. Jednak koszty finansowania banków do tej pory pozostają niewielkie. Oprocentowanie kredytów bankowych dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych nadal jest na najniższych notowanych poziomach i warunki finansowania podmiotów gospodarczych pozostają korzystne. Akcja kredytowa na rzecz przedsiębiorstw przyspieszyła. Dotyczy to kredytów zarówno krótko-, jak i długoterminowych. Akcję kredytową dla gospodarstw domowych podtrzymuje silny popyt na kredyty hipoteczne. Rentowność banków jest obecnie na takim samym poziomie jak przed pandemią, a ich bilanse pozostają zdrowe.

Nasze najnowsze badanie ankietowe akcji kredytowej banków pokazuje, że w ostatnim kwartale 2021 popyt na kredyty wśród firm mocno się zwiększył. Wynikało to ze wzrostu zapotrzebowania na kapitał obrotowy w związku z zatorami podażowymi i zwiększenia finansowania inwestycji długoterminowych. Ponadto opinia banków o ryzyku kredytowym pozostaje zasadniczo łagodna, głównie ze względu na pozytywną ocenę perspektyw gospodarczych.

Podsumowanie

Podsumowując: w strefie euro trwa ożywienie gospodarcze, ale według oczekiwań wzrost gospodarczy w pierwszym kwartale pozostanie niewielki. Perspektywy inflacji wciąż są niepewne. Prawdopodobnie pozostanie ona wysoka dłużej, niż wcześniej oczekiwano, ale w ciągu tego roku powinna się obniżyć. Będziemy dalej bacznie obserwować napływające dane i uważnie oceniać potencjalne skutki dla średniookresowych perspektyw inflacji. Jesteśmy gotowi odpowiednio dostosowywać wszystkie nasze narzędzia, żeby sprawić, że inflacja ustabilizuje się na docelowym poziomie 2% w średnim okresie.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.