Sprawozdanie finansowe EBC za rok 2015

• Zysk netto EBC za rok 2015 wyniósł 1082 mln euro (w 2014 – 989 mln euro)
• Przychody odsetkowe netto z programu dotyczącego rynków papierów wartościowych wyniosły 609 mln euro (w 2014 – 728 mln euro)
• Przychody odsetkowe netto z rozszerzonego programu skupu aktywów wyniosły 161 mln euro (w 2014 – 2 mln euro)
• Koszty odzyskane w ramach opłat nadzorczych wyniosły 277 mln euro (w 2014 – 30 mln euro)
• Przychody odsetkowe z tytułu banknotów wyniosły 42 mln euro (w 2014 – 126 mln euro)
• Suma bilansowa EBC wyniosła 257 mld euro (w 2014 – 185 mld euro)

Rada Prezesów Europejskiego Banku Centralnego (EBC) zatwierdziła zbadane przez biegłego rewidenta sprawozdanie finansowe EBC za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2015.

Zysk netto EBC za rok 2015 wyniósł 1082 mln euro (wobec 989 mln euro w 2014). Do jego wzrostu przyczyniły się wyższe zrealizowane zyski z tytułu sprzedaży papierów wartościowych w 2015. Ponadto w 2015 EBC odzyskał całość kosztów związanych z zadaniami nadzorczymi, natomiast w 2014 – jedynie koszty poniesione w listopadzie i grudniu.

Rada Prezesów podjęła decyzję, by 29 stycznia 2016 dokonać tymczasowego podziału zysku i rozdzielić między krajowe banki centralne ze strefy euro kwotę 812 mln euro. Na wczorajszym posiedzeniu Rada zdecydowała, że pozostała część zysku w kwocie 270 mln euro zostanie rozdzielona między krajowe banki centralne ze strefy euro 19 lutego 2016.

Dochody EBC pochodzą przede wszystkim z zysków inwestycyjnych z tytułu portfela rezerw walutowych i portfela funduszy własnych, z przychodów odsetkowych z tytułu 8-procentowego udziału EBC w łącznej wartości banknotów euro w obiegu, a w ostatnich latach także z przychodów odsetkowych netto z tytułu papierów wartościowych nabytych na potrzeby polityki pieniężnej.

W 2015  wynik z tytułu odsetek wyniósł 1475 mln euro (wobec 1536 mln euro w 2014). Złożyły się na niego: przychody odsetkowe w kwocie 42 mln euro z tytułu udziału EBC w łącznej wartości banknotów euro w obiegu (w 2014 – 126 mln euro) oraz przychody odsetkowe netto w kwocie 609 mln euro z tytułu papierów wartościowych nabytych w ramach programu dotyczącego rynku papierów wartościowych (SMP) (w 2014 – 728 mln euro), w tym 224 mln euro (w 2014 – 298 mln euro) z tytułu greckich obligacji skarbowych zakupionych przez EBC w ramach tego programu. Do wyniku zaliczają się także przychody odsetkowe netto w kwocie 120 mln euro z tytułu papierów wartościowych nabytych w ramach pierwszych dwóch programów skupu obligacji zabezpieczonych (w 2014 – 173 mln euro) oraz w kwocie 161 mln euro z tytułu papierów wartościowych zakupionych w ramach rozszerzonego programu skupu aktywów (APP) (w 2014 – 2 mln euro). EBC wypłacił krajowym bankom centralnym 18 mln euro odsetek od należności z tytułu dewizowych aktywów rezerwowych przekazanych przez nie do EBC (w 2014 – 57 mln euro), natomiast przychody odsetkowe z tytułu dewizowych aktywów rezerwowych wyniosły 283 mln euro (w 2014 – 217 mln euro).

Zrealizowane zyski z tytułu operacji finansowych wyniosły 214 mln euro (wobec 57 mln euro w 2014).

W 2015 utworzono odpisy aktualizacyjne w kwocie 64 mln euro (w 2014 – 8 mln euro). Wzrost odpisów w 2015 wynikał głównie z ogólnego spadku wartości rynkowej papierów wartościowych znajdujących się w portfelu dolarowym.

Koszty administracyjne EBC obejmują koszty osobowe i wszystkie pozostałe koszty administracyjne. W 2015 koszty osobowe wzrosły do 441 mln euro (z 301 mln euro w 2014) wskutek zwiększenia się liczby pracowników po przystąpieniu EBC do realizacji zadań nadzorczych.

Pozostałe koszty administracyjne, obejmujące odpisy amortyzacyjne oraz koszty najmu nieruchomości, usług biznesowych i innych towarów i usług, w 2015 wyniosły 423 mln euro (wobec 376 mln euro w 2014). Wzrost tych kosztów wynika przede wszystkim z rozpoczęcia naliczania amortyzacji nowej siedziby EBC.

W 2015 koszty poniesione przez EBC w związku z realizacją zadań nadzorczych zostały w całości pokryte przez opłaty nadzorcze nałożone na nadzorowane podmioty, podczas gdy w 2014 EBC odzyskał w ten sposób jedynie koszty z tego tytułu za ostatnie dwa miesiące roku. W rezultacie zwiększył się wynik z tytułu opłat i prowizji. W 2015 opłaty związane z Jednolitym Mechanizmem Nadzorczym wyniosły 277 mln euro (w październiku i listopadzie 2014 – 30 mln euro).

Suma bilansowa EBC w 2015 zwiększyła się o 72 mld euro, do 257 mld euro (w 2014 wyniosła 185 mld euro). Jej wzrost wynikał przede wszystkim z zakupu papierów wartościowych w ramach programu APP, aprecjacji dewizowych aktywów rezerwowych w posiadaniu EBC i zwiększania się wartości banknotów w obiegu.

Na koniec 2015 roku skonsolidowana suma bilansowa Eurosystemu ^[1] wyniosła 2781 mld euro, w porównaniu z 2208 mld euro na koniec 2014. Jej wzrost wynikał głównie z kontynuacji skupu papierów wartościowych w ramach programu APP.

Zasoby papierów wartościowych utrzymywane przez Eurosystem na potrzeby polityki pieniężnej zwiększyły się o 586 mld euro, do 803 mld euro (w 2014 wyniosły 217 mld euro). Wartość papierów utrzymywanych w ramach programu SMP obniżyła się o 21 mld euro wskutek ich wykupu. Spadek ten został wyrównany z nadwyżką przez papiery wartościowe zakupione w ramach programu APP. Na dzień 31 grudnia 2015 wartość papierów wartościowych utrzymywanych w ramach tego programu wynosiła 650 mld euro (w 2014 – 31 mld euro).

Kontakt z mediami: Stefan Ruhkamp, tel. +49 69 1344 5057

Dodatkowe informacje

1. Zasady rachunkowości EBC i Eurosystemu. Zgodnie z art. 26 ust. 4 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (Statut ESBC) wspólne zasady rachunkowości Eurosystemu, w tym EBC, zostały ustanowione przez Radę Prezesów i opublikowane w  Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ^[2]. Choć zasady te opierają się ogólnie na międzynarodowej praktyce rachunkowości, uwzględniają także szczególne warunki działania banków centralnych z Eurosystemu. Ze względu na wysoki stopień narażenia większości tych banków na ryzyko kursowe szczególną wagę przywiązuje się do zasady ostrożnej wyceny. Ostrożność dotyczy zwłaszcza odmiennego traktowania niezrealizowanych zysków i niezrealizowanych strat przy ujmowaniu dochodów, a także zakazu kompensowania niezrealizowanych zysków z niezrealizowanymi stratami z tytułu różnych składników aktywów. Niezrealizowane zyski są przenoszone bezpośrednio na konto różnic z wyceny, zaś niezrealizowane straty powyżej salda różnic z wyceny na koniec roku obciążają koszty. Straty z tytułu utraty wartości ujmuje się w całości w rachunku zysków i strat. Wszystkie krajowe banki centralne ze strefy euro winny przestrzegać tych zasad przy sporządzaniu sprawozdań ze swojej działalności w ramach Eurosystemu; sprawozdania te wchodzą do tygodniowych skonsolidowanych sprawozdań finansowych i skonsolidowanego bilansu rocznego Eurosystemu. Ponadto banki te dobrowolnie stosują ogólnie te same zasady rachunkowości co EBC przy sporządzaniu własnych rocznych sprawozdań finansowych.
2. Papiery wartościowe utrzymywane obecnie na potrzeby polityki pieniężnej są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem utraty wartości. W 2015 do dotychczasowych programów skupu aktywów – trzeciego programu skupu obligacji zabezpieczonych (CBPP3) i programu skupu papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami (ABSPP) – dodano program skupu aktywów sektora publicznego (PSPP). Programy CBPP3, ABSPP i PSPP składają się na rozszerzony program skupu aktywów (APP). Łączna wartość zakupów dokonywanych przez EBC i krajowe banki centralne w ramach programu APP wynosi średnio 60 mld euro miesięcznie. Program ma być realizowany do końca marca 2017, a w każdym razie tak długo, aż Rada nie stwierdzi trwałego dostosowania ścieżki inflacji odpowiadającego jej celowi inflacyjnemu: poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie.
3. Rynkowe papiery wartościowe nieprzeznaczone na potrzeby polityki pieniężnej podlegają aktualizacji wyceny według cen rynkowych.
4. Złoto oraz wszystkie pozostałe aktywa i pasywa – zarówno bilansowe, jak i pozabilansowe – w walutach obcych przelicza się na euro po kursie obowiązującym na dzień bilansowy.
5. Odsetki z tytułu dewizowych aktywów rezerwowych przekazanych do EBC. Z chwilą przekazania do EBC dewizowych aktywów rezerwowych po przystąpieniu do Eurosystemu krajowy bank centralny uzyskuje od EBC oprocentowaną należność stanowiącą równowartość przekazanej kwoty. Zgodnie z decyzją Rady Prezesów należności te są denominowane w euro, a odsetki od nich nalicza się codziennie według ostatniej dostępnej krańcowej stopy procentowej zastosowanej przez Eurosystem w przetargach w podstawowych operacjach refinansujących, skorygowanej w taki sposób, by uwzględnić zerową rentowność złota wchodzącego w skład rezerw.
6. Sposób podziału zysku lub pokrycia straty. Zgodnie z art. 33 Statutu ESBC maksymalnie 20% rocznego zysku netto EBC może zostać przekazane na ogólny fundusz rezerwowy, przy czym wysokość tego funduszu jest ograniczona do 100% kapitału EBC. Pozostały zysk netto jest dzielony między krajowe banki centralne ze strefy euro proporcjonalnie do opłaconych przez nie udziałów w kapitale.
7. W wypadku poniesienia przez EBC straty deficyt może zostać pokryty z (a) rezerwy na ryzyko ogólne i ogólnego funduszu rezerwowego EBC lub (b) dochodów pieniężnych za dany rok obrotowy, na podstawie decyzji Rady Prezesów. Ewentualna pozostała strata może zostać ujęta w bilansie jako strata niepokryta i rozliczona w kolejnych latach z przychodami netto z dowolnego tytułu.
8. Zasoby papierów wartościowych nabytych przez Eurosystem w ramach programu SMP. Poniższa tabela przedstawia salda papierów wartościowych nabytych przez Eurosystem w ramach programu SMP na dzień 31 grudnia 2015 w podziale na emitentów.

Papiery wartościowe nabyte przez Eurosystem w ramach programu SMP na dzień 31.12.2015

* Papiery nabyte w ramach programu SMP wycenia się według zamortyzowanego kosztu.

** Z powodu zaokrągleń kwoty mogą się nie sumować.